Wat is de prijs van de natuur?

 

Ik sprak vorig jaar met Kees Klomp, professor duurzaamheid te Rotterdam en de oprichter van het Thrive Instituut over duurzaamheid en welzijn. Vandaag las ik een Linkedin post van hem waar ik op reageerde;

“Er is de afgelopen tijd een ontwikkeling gaande waarbij de waarde van natuur - letterlijk - wordt berekend. De waarde wordt concreet gemaakt door er een prijskaartje aan te hangen.
We kunnen dit enerzijds als een goede ontwikkeling interpreteren. Het (h)erkennen van een prijskaartje voor natuur is immers een stap voorwaarts als je het vergelijkt met de lange periode waarin we de natuur als een gratis hulpbron zagen en gebruikten; de natuur was er alleen om ons mensen - economisch - te dienen.
Maar we kunnen het anderzijds ook zien als een dieptepunt van de economische hegemonie die bij het bestaande welvaartssysteem hoort; blijkbaar is prijs/geld echt de enige manier geworden waarmee we dingen kunnen waarderen. De natuur is natuurlijk helemaal niet te duiden in een prijs; in geld. Natuur is priceless!
Daarom vind ik de rechtelijke ontwikkeling die eveneens gaande is véél interessanter; de natuur krijgt daarbij niet alleen een prijs maar vooral ook rechten!
En dat verandert álles!
Door de natuur rechten te geven, krijgt de natuur zelfbeschikking; krijgt het éindelijk het vermogen zich tegen de exploitatie en dominantie van de mens te wapenen!”

Ik reageerde met de volgende stelling:

“Kees, dit is het fundamentele perceptieprobleem. De natuur is wij. Wij zijn de natuur en dus afhankelijk van onszelf. Dus de vraag is: wat mag de mens kosten?

Hij antwoordde: “Die is prachtig Arend.”

Mijn reactie: “Gebruik die voor jouw studenten”

Al in de negentiger jaren sprak de beroemde natuurkundige Fritjof Capra over het menselijke waarnemingsprobleem. Men ziet de natuur alsof ie buiten de mens bestaat. We kijken er empirisch, met onze zintuigen, maar niet met ons gevoel of geweten naar, dus op afstand, maar vergeten dat wij als observeerder altijd een subjectief onderdeel van de objectieve wereld zijn die wij zien. Het denken dat we de natuur maar kunnen gebruiken om rijkdom te vergaren zonder dat zulk gedrag ons als mens niet zou schaden is dus een foutieve waarneming. Die perceptie heeft geleid tot de huidige dystopie waar politici waarnemen dat ze buiten de natuur zouden kunnen overleven. In feite is onze economie gebouwd op deze schadelijke waarnemingsfout. Zoals ik zei tegen Kees, gebruik die stelling voor je studenten, want het materialistische wereldbeeld dat ons als mens boven de natuur denkt verander je niet zomaar. Een nieuwe generatie, die nog wel beïnvloedbaar, geïnteresseerd zijn en anders willen leren denken zou je nog kunnen bereiken. Ik ben niet helemaal pessimistisch, maar er ontstaat nu wel een overlevingsrace die wij als mensen samen als die natuur kunnen winnen. Natuurlijk zijn er duizenden initiatieven richting duurzaamheid maar die kunnen alleen erger voorkomen als ze gaan samenwerken. De natuur leert ons dat symbiose, de samenwerking tussen verschillende levensvormen, levende systemen laat overleven. De weg naar behoud van leven ligt dus in symbiose. Maar als u dit nog niet kan zien komt het door een foute scholing die uw perceptie als overheerser van de natuur heeft vormgegeven. Wat de natuur al lang heeft voorzien (dit innerlijke weten in de vorm van ons geweten) is een oplossing te bieden. De oplossing is eenvoudig; informatietekort leidt tot entropie (wanorde- onbalans – schade- dood) Levende systemen die niet communiceren leren niet en zijn dus in feite al dood. Als er schade geleden wordt aan de mens=natuur, is alles wat we moeten doen dat tekort aan te vullen met informatie, Dat is feedback die de natuur (onze observaties) ons aanreikt. Als we die informatie blijven negeren (het huilen van moeder aarde) zal dat een signaal zijn dat de mensen niet meer nodig zijn.